STANOWISKO REPUBLIKI SŁOWACJI

Wstęp do stanowiska w sprawie budżetu i dalszego rozszerzenie Unii Europejskiej Słowacja jest republiką demokratyczną o systemie rządów parlamentarno-gabinetowych. Na czele państwa stoi prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na kadencję pięcioletnią· Ratyfikuje on umowy międzynarodowe, wysyła i przyjmuje ambasadorów, jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Jego kompetencje w polityce wewnętrznej są ograniczone: nominowanie premiera i rządu, prawo weta oraz inicjatywy ustawodawczej, możliwość rozwiązania parlamentu przed terminem w określonych konstytucyjne sytuacjach. Prezydent dzieli się władzą wykonawczą z premierem, który stoi na czele gabinetu posiadającego poparcie większości jednoizbowego parlamentu - 150-osobowej Rady Narodowej Republiki Słowacji. Zarówno rząd, jak i prezydent w drodze specjalnej procedury referendalnej mogą zostać odwołani przez społeczeństwo. Słowacja jest członkiem NATO oraz Unii Europejskiej.

1. Słowacja stawia przede wszystkim na niwelowania różnic w poszczególnych regionach oraz na modernizację infrastruktury publicznej i ochronę środowiska. Inną ważną dziedziną jest zwiększenie inwestycji w sektor informatyczno-telekomunikacyjny. Słowacja przykłada dużą wagę do pomocy państwom najbiedniejszym (Europejski Fundusz Rozwoju) oraz szeroko rozumianej pomocy humanitarnej. W sprawie takich dziedzin jak wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość oraz obywatelstwo Słowacja opowiada się przede wszystkim za zwiększeniem środków na Fundusz Granic Zewnętrznych, Europejski Fundusz Powrotu Imigrantów, Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców w celu usprawnienia zarządzaniem imigracją

2. Słowacja popiera dalsze rozszerzenie terytorialne UE, przy czym uważa, że sprawą priorytetową jest przyjęcie do UE krajów bałkańskich, ale również ważna jest współpraca z krajami wschodnimi. Dalsze rozszerzenie terytorialne pozwoli Słowacji konkurować z innymi podmiotami politycznymi, dając jednocześnie poszczególnym krajom wiele korzyści. Jedną, aby dalsze rozszerzenie było możliwe potrzebne są reformy instytucji unijnych, które w tej chwili nie są jeszcze gotowe na przyjmowanie nowych członków. Zdaniem Słowacji reformy takie jak traktat z Lizbony, są potrzebne. Słowacja sprzeciwia się natomiast szybkiemu przyjęciu do struktur europejskich Turcji dopkóki nie dostosuje się ona do norm UE, ponieważ widzi w tym zagrożenie, dla dalszego sprawnego działania UE.

Opracowali: Maliwina Jałmużna, Mateusz Duda

STANOWISKO REPUBLIKI SŁOWACKIEJ

1. Budżet Unii Europejskiej na lata 2008 - 2013

Budżet Unii pochodzi od państw członkowskich i stanowi ok. 1% ich dochodu narodowego. Pieniądze te są przeznaczane na poprawę życia codziennego obywateli Wspólnoty. Każdy w sposób pośredni lub bezpośredni korzysta z działań finansowych z budżetu Unii. Przyczynia się to do osiągnięcia lepszych wyników w poszczególnych politykach przy wykorzystaniu mniejszych nakładów finansowych.

Unia Europejska jest jednym z najbogatszych obszarów gospodarczych na świecie, Różnice pomiędzy jej państwami członkowskimi i regionami są uderzające. Najważniejszym sektorem budżetu UE na który powinna zostać przeznaczone największa ilość środków finansowych – ponad 1/3, jest polityka konkurencyjności i spójności. Polityka ta rozumiana jest jako wspieranie badań, szkolnictwa, innowacyjności i mobilności oraz rozwijanie potencjału gospodarczego w całej Unii Europejskiej. Ma ona na celu osiąganie i utrzymanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego poprzez zwiększenie konkurencyjności i dążenie do zagwarantowania większej spójności.

Unia Europejska rozwijając się na przestrzeni lat, przyjmowała nowe państwa członkowskie, co przyczyniło się do wystąpienia różnic ekonomicznych i społecznych w regionach Unii. Wraz z przystąpieniem do UE 10 nowych państw w 2004 roku, różnice w stopniu rozwoju regionów podwoiły się. Dlatego UE powinna dążyć do dwóch najważniejszych celów: harmonijnego rozwoju oraz spójności gospodarczej i społecznej, która jest dowodem solidarności ze słabiej rozwiniętymi regionami. Polityka spójności powinna sprzyjać zmniejszaniu tych różnic, by zapewnić między innymi równowagę gospodarczą w UE oraz stały wzrost ekonomiczny. Jest to ważne z punktu widzenia biedniejszych regionów jak i tych bogatszych. Celem polityki spójności jest zniwelowanie różnic między regionami znajdującymi się w okresie gwałtownego rozwoju (takimi jak region Bratysławy w ramach celu: konkurencyjność) oraz regionami słabiej rozwiniętymi (takimi jak Słowacja zachodnia, środkowa i wschodnia) objętymi celem: konwergencja. Z tego punktu widzenia ważny jest rozwój infrastruktury i dostępności regionów. Należy tworzyć i modernizować infrastrukturę publiczną oraz zwiększać wydajność związanych z nią usług publicznych. Nacisk zostaje położony na infrastrukturę w zakresie transportu, środowiska naturalnego, kształcenia społeczeństwa oraz odnawiania obszarów miejskich. Natomiast celem udzielenia wsparcia rozwojowi zasobów ludzkich jest wzrost zatrudnienia i poprawa jakości pracowników oraz kapitału ludzkiego na potrzeby gospodarki opartej na wiedzy, a także większa integracja społeczna grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji oraz pozostających na marginesie społecznym.

Działania prowadzone w ramach polityki spójności i konkurencyjności powinny być prowadzone zgodnie ze strategią lizbońską na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Należy się skoncentrować na promowaniu większej ilości lepszych inwestycji w zasoby ludzkie. Przyczyni się to do stworzenia większej liczby lepszych miejsc pracy. Jest to cel, który leży u podstaw europejskiego programu reform. Słowacja wybrała priorytety, które wpłyną na zwiększenie zatrudnienia oraz umożliwią pracownikom dostosowanie się do zmieniających się warunków.

Siódmy program ramowy w dziedzinie badań i rozwoju (7PR) oraz wspomniany wyżej program na rzecz konkurencyjności i innowacyjności (CIP) stanowią wzajemnie wzmacniające się elementy starań podejmowanych przez UE na rzecz zrealizowania celów strategii lizbońskiej oraz wspierania konkurencyjności i potencjału innowacji w Europie. Inwestując środki unijne w politykę spójności i konkurencyjności, liczymy się z tym, że obecne mniej wydajne gospodarki krajów, w przyszłości będą samowystarczalne, co doprowadzi do tejże równowagi i pozwoli na przeznaczanie większej liczby pieniędzy z budżetu Unii na inne cele np.: zwalczanie terroryzmu i przestępczości zorganizowanej, umacnianie praw podstawowych oraz współpracę sądową. Polityka rolna jest ważnym elementem strategii unijnej na lata 2008-2013, lecz nie zapominajmy o polityce wzrostu na rzecz zatrudnienia i konkurencyjności na szczeblu regionalnym. Istotnym jest przekształcenie gospodarki lokalnej z zgodnie z wymogami konkurencji ogólnoświatowej oraz nacisk na innowacyjność i gospodarkę opartej na wiedzy, środowisku naturalnym, zapobieganiu ryzyku oraz lepszy dostęp do usług informacyjnych i transportowych.

Drugim pod względem ważności oraz ilości przeznaczanych środków z budżetu UE jest dział zarządzania zasobami naturalnymi i ich ochrony.

Umacnianie i zróżnicowanie gospodarki wiejskiej oraz ochrona środowiska naturalnego wymagają od Unii Europejskiej podejmowania odpowiednich działań w tym zakresie. W budżecie na lata 2008 – 2013 stanowisko Słowacji w tej sprawie przewiduje wzrost środków o około 70% na zobowiązania na program w dziedzinie ochrony środowiska LIFE+. Program ten przewiduje przeciwdziałanie zmianom klimatycznym i spadkowi różnorodności klimatycznej, poprawy stanu zdrowia, środowiska i jakości życia, propagowanie gospodarowania zasobami naturalnymi i korzystania z nich w sposób zrównoważony przez innowacyjne strategie polityczne i lepszą ich realizacje. Proponujemy aby wydatki na rolnictwo pozostały na niezmienionym poziomie.

Uważamy, że nadal powinien być kładziony nacisk na pomoc bezpośrednią w różnych sektorach ze środków rynkowych. Polityka rolna powinna być nadal ukierunkowana na rynek oraz uwzględniać kwestie ochrony środowiska i wspierania rentowności obszarów wiejskich we Wspólnocie, przyczyniać się do tworzenia nowych miejsc pracy. Przy uwzględnieniu środków na interwencję na rynkach rolnych i pomoc bezpośrednią zmniejszenie wydatków będzie niewielkie.

Pod pojęciem zasoby naturalne UE kryją się takie dziedziny jak: rolnictwo, środowisko, rozwój obszarów wiejskich oraz rybołówstwo.

Polityka rozwoju obszarów wiejskich w latach 2008- 2013 powinna koncentrować się wokół poprawy konkurencyjności rynków Wspólnoty, jakości życia oraz stanu środowiska na obszarach wiejskich.

Uważamy, że w budżecie na lata 2008-2013 powinny wzrosnąć wydatki na rozwój obszarów wiejskich o około 1,5% w tej dziedzinie.

W rozwoju obszarów wiejskich nacisk powinien być kładziony na rozwijanie potencjału gospodarczego, restrukturyzację i zróżnicowanie. Uwzględniając fakt, że ponad połowa ludności państw członkowskich UE zamieszkuje obszary wiejskie, które stanowią 90% jej terytorium, rozwój tych obszarów powinien stanowić priorytet w dziedzinie polityki zarządzania zasobami naturalnymi.

W ramach działań UE na rzecz ochrony środowiska należy zapewnić wysoki poziom jakości życia i dobrobytu społecznego obywateli; wzmocnić środki w zakresie ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym, skoncentrować się na zrównoważonym zarządzaniu zasobami takimi jak energia.

Proponujemy skoncentrować wydatki na programie Life+ oraz ochronie ludności. Istotnym programem ochrony środowiska jest także Natura 2000, który ma na celu ochronę siedlisk przyrodniczych oraz zapobieganie spadkowi różnorodności biologicznej. Uważamy, że wydatki powinny zostać na dotychczasowym poziomie.

Znaczna część środków przeznaczonych na ochronę środowiska naturalnego trafia do rolników, ponieważ wspólna polityka rolna jest najbardziej zintegrowana polityką UE oraz dlatego, że rolnicy odgrywają ważną rolę w dostarczaniu podstawowych środków spożywczych. Wydatki związane z rynkiem i udziałem płatności bezpośrednich w stosunku do rocznego budżety UE powinien zatem zmaleć o 10%. Należy również koncentrować się na refundacjach w przypadku wywozu produktów rolnych do krajów trzecich, środkach interwencyjnych do regulowania rynków rolnych oraz bezpośrednich płatności dla rolników.

Poważnym wyzwaniem dla UE jest wciąż malejąca liczba gatunków ryb w naszych morzach. Wiąże się to ze zrównoważoną eksploatacją zasobów rybołówstwa i ochroną środowiska wodnego. Należy zwrócić szczególną uwagę na ocenę stanu zasobów rybnych, poprawę kontroli połowów. Proponujemy aby nieznacznie wzrosły wydatki na Europejski Fundusz Rybacki.

Według Republiki Słowackiej polityka spójności i konkurencyjności stanowi priorytet jednak również bardzo ważną sferą, której finansowaniem zajmuje się Wspólnota jest dział: Unia Europejska jako partner na arenie międzynarodowej. Zalicza się tu pomoc udzielaną krajom kandydującym do UE, obejmującą rozwój instytucjonalny i regionalny, współpracę transgraniczną, rozwój obszarów wiejskich i zasobów ludzkich. Ponadto polityka ta obejmuje pomoc krajom rozwijającym się, w celu zapewnienia rozwoju gospodarczego, sukcesywnego osiągania spójności społecznej, wzmocnienia mechanizmów demokratycznych, a także zapewnianie pomocy w zwiększaniu poszanowania praw człowieka. W tym dziale przede wszystkim powinno zwracać się uwagę na pomoc w działaniach na rzecz dobrobytu, stabilności i bezpieczeństwa poza granicami UE. Według Republiki Słowackiej, UE powinna koncentrować się na intensywnej współpracy z państwami leżącymi na wschodzie czy na południu Europy, gdyż nie jest możliwa pełna integracja Europy bez państw tj Ukraina czy bez państwa bałkańskie. Współpraca z tymi krajami również stanowi priorytetowe działanie, dlatego iż część z nich jest krajami sąsiadującymi z UE, a niektóre z nich staną się kiedyś również prawowitymi członkami Wspólnoty. Celem jest dostosowanie zasad ich polityki do zasad obowiązujących w Unii.

Mając na uwadze ze polityka spójności i konkurencyjności stanowi priorytet, nie należy zapominać o działaniach UE jako partnera na arenie międzynarodowej. Istotnym zagadnieniem jest również wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa.

Unia Europejska stanowi ¼ światowego bogactwa z tego powodu jest znaczącym podmiotem na arenie międzynarodowej. Z taka pozycją wiąże się jej możliwość wywierania istotnego wpływu na bieg wydarzeń na świecie lecz także z dużymi możliwościami niesienia pomocy humanitarnej. UE prowadząc wspólna politykę handlową wywiera znaczący wpływ ekonomiczny. Wiele państw cierpi niedostatek. Zadaniem UE jest również pomoc żywnościową. W dobie globalizacji takie działania są bardzo istotne. Dlatego też UE przeznacza corocznie pieniądze na pomoc rozwojową, humanitarna oraz na utrzymanie pokoju. Na wszelkie działania na rzecz dobrobytu, stabilności i bezpieczeństwa poza granicami Unii według Nas powinno być przeznaczone około 5% z całej kwoty budżetu Wspólnoty.

Wejście państw do strefy Schengen, likwidacja kontroli na granicach wewnętrznych, globalizacja, wzrost otwartości i mobilności sprawia, że na terenie UE powstaje wspólny obszar wolności, sprawiedliwości i bezpieczeństwa. Uważamy, że na te cele powinno zostać przeznaczone ok 2% z ogólnych środków jakimi dysponuje Wspólnota. Przeznaczenie na tą sferę najmniejszej ilości środków z budżetu UE nie oznacza iż jest to kwestia najmniej istotna.

Rozszerzenie UE niesie ze sobą wiele konsekwencji. Wiąże się to miedzy innymi ze wzrostem migracji. Wspólnota musi działać nas rzecz wspierania solidarności i zarządzania przepływami migracyjnymi. Obywatele Unii powinni mieć również zapewnione korzystanie z tych samych praw. Ze względu na wzrost przestępczości, należy przeznaczyć również odpowiednią ilość środków na współprace sądową w sprawach karnych czy cywilnych, na walkę i zapobieganie zorganizowanej przestępczości, terroryzmowi czy handlu narkotykami. Istotnym elementem tego działu jest również propagowanie kultury europejskiej i współpracy w tej dziedzinie zarówno instytucji jak działaczy.

Przy tworzeniu budżetu na lata 2008- 2013 staraliśmy się sprostać wyzwaniom jakie stawia przed nami proces rozszerzenia UE. Staraliśmy się przede wszystkim promować mobilność, budowanie bezpieczeństwa, wolności i sprawiedliwości w ramach Unii, niwelować różnice społeczne i gospodarcze w Wspólnoty.

Stanowisko w kwestii budżetu UE na lata 2008 -2013 oraz uchwałę w tym zakresie opracowały:

Aleksandra Dobkowska

Anna Górka

Justyna Gołębiewska

Monika Kolasa

Elwira Zadrożna

STANOWISKO REPUBLIKI SŁOWACKIEJ

2. Integracja i dalsze rozszerzenie Unii Europejskiej

Według stanowiska Słowacji drzwi do Unii Europejskiej powinny być otwarte dla każdego państwa europejskiego, które spełni kryteria demokratyczne, polityczne i gospodarcze wymagane w celu uzyskania członkowstwa. W pierwszej kolejności rozszerzenie powinno dotyczyć krajów bałkańskich, jednak nie należy zapomnieć też o rozszerzeniu na wschód. Bez Bałkanów Zachodnich w Unii Europejskiej nie ma i nie będzie całkowitej integracji.

Zdaniem Słowacji państwem, które mogłoby wejść do Unii Europejskiej w najbliższym czasie jest Chorwacja., która jest już krajem kandydującymi a negocjacje akcesyjne są już rozpoczęte. Chorwacja 6 listopada 2007 roku otrzymała pozytywną ocenę Komisji Europejskiej za spełnienie kryteriów politycznych na drodze integracji europejskiej -osiągnięcie standardów demokratycznego państwa prawa, wzrost gospodarczy, stabilność makroekonomiczna. Chorwaci dokonali znacznego postępu w wypełnianiu większości tzw. kryteriów kopenhaskich czyli warunków politycznych i gospodarczych, które muszą spełniać wszystkie państwa kandydujące do Unii Europejskiej. Komisja Europejska dobrze oceniła chorwackie uregulowania dotyczące praw mniejszości narodowych. Chorwacka dyplomacja odgrywa aktywną rolę w polityce regionalnej a krajowy parlament ratyfikował

Środkowoeuropejskie Porozumienie o Wolnym Handlu (CEFTA). Chorwacja kontynuuje też, pełną współpracę z Trybunałem ds. Zbrodni Wojennych w byłej Jugosławii. Słowacja zwraca też uwagę, że według raportu KE Chorwacja osiągnęła całkowity pluralizm i wolność w mediach. Również Republika Macedonii w listopadzie 2005 roku otrzymała status państwa kandydującego, ale negocjacje nie zostały jeszcze otwarte. Słowacja ma nadzieję, że zarówno Chorwacja jak i Macedonia w najbliższym czasie staną się członkami Unii Europejskiej.

Według stanowiska Republiki Słowackiej wkrótce, krajami oficjalnie kandydującymi do struktur unijnych powinny stać się Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra a nawet Serbia. Bałkany Zachodnie przebyły długą drogę, przezwyciężając niestabilność sytuacji po dekadzie wojen i konfliktów wewnętrznych w latach 90-tych. Zdaniem Słowacji perspektywa przystąpienia do Unii tych krajów jest najlepszym środkiem umożliwiającym umocnienie stabilności i bezpieczeństwa w tym regionie, co leży w interesie całej Europy. W krajach tego regionu niestety nadal powszechna jest przestępczość i korupcja. Jednak należy zauważyć, że państwa Bałkanów Zachodnich ostatnio uczyniły postęp w tej dziedzinie, również dzięki pomocy Unii Europejskiej w tworzeniu lepszej policji i budowaniu współpracy w dziedzinie sądownictwa. Proces rozszerzenia może okazać się bardzo skutecznym sposobem motywowania państw do rozwiązywania problemów przestępczości i korupcji, zobowiązując je do ścisłej współpracy z UE. Kraje Zachodnich Bałkanów, z których większość była kiedyś częścią Jugosławii, zwracają się do Unii Europejskiej w celu przyspieszenia restrukturyzacji ich gospodarek, poprawy wzajemnych stosunków, które ucierpiały w wyniku konfliktów etnicznych i wojen religijnych oraz skonsolidowania ich demokratycznych instytucji. Zdaniem Słowacji najlepszym sposobem, ograniczenia przestępczości i innych problemów mogłaby się okazać bezpośrednia współpraca Unii Europejskiej z krajami w tym regionie.

Nieco inne stanowisko Słowacja ma na temat niepodległości Kosowa. W Unii Europejskiej nie ma pełnej zgody w sprawie przyszłego statusu Kosowa, serbskiej prowincji, zamieszkanej w 90% przez Albańczyków. Większość państw byłaby skłonna uznać niepodległość prowincji, jednak sprzeciwia się temu Cypr, niechętne są również Hiszpania i Słowacja. Państwa te same zmagają się z podziałami i konfliktami mniejszościowymi i boją się, że uznanie niepodległości Kosowa stworzy niebezpieczny precedens. Na Słowacji mógłby być wykorzystany przez silną mniejszość węgierską. 14 grudnia 2007 roku Słowacja na szczycie Unii Europejskiej w Brukseli podtrzymała swoje stanowisko na temat Kosowa.

TURCJA

Słowacja jest jednym z krajów o największym wzroście negatywnych opinii na temat członkostwa Turcji w Unii Europejskiej. Jej stanowisko w tej sprawie jest sceptyczne.

Słowacja podkreśla różnice kulturowe i cywilizacyjne. Turcja nie należy do Europy geograficznie - 97% jej terytorium leży w Azji, to też zupełnie inny krąg kulturowy –tożsamość Turcji nie opiera się na tradycji judeochrześcijańskiej. Zdaniem Słowacji przystąpienie Turcji do struktur unijnych jest zagrożeniem dla wspólnej tożsamości a tym samym integracji UE. Turcja nie przestrzega praw człowieka – nadal stosowane są tortury istnieje brak swobody wypowiedzi i wyznania. Jeśli chodzi o kryteria polityczne i zgodność tureckiego porządku prawnego z unijnym acquis, sytuacja Turcji nie jest dobra. Znane są od lat pretensje dotyczące cywilnej kontroli nad siłami zbrojnymi, sytuacji kobiet, mniejszości religijnych oraz etnicznych. Według stanowiska Słowacji respektowanie demokracji i praw człowieka jest niezbędną podstawą przyjęcia do Unii Europejskiej. W momencie gdy Turcja będzie w stanie spełnić wymagania europejskiego acquis , to można na drodze negocjacji pójść na pewne ustępstwa których Turcja się domaga. Jednak zdaniem Słowacji z Turcją trzeba współpracować, ale niekoniecznie przyjmować ją do Unii Europejskiej, negocjacje nie muszą prowadzić do wejścia Turcji do UE, lecz do specjalnego typu strategicznego partnerstwa.

Pod względem demograficznym Turcja jest państwem bardzo dużym, mieszka w niej ponad 70 mln mieszkańców, co oznacza, że jeśli zostanie ona przyjęta do Unii, będzie drugim co do wielkości członkiem organizacji. Turcję wyprzedzą tylko Niemcy, liczące obecnie 82 mln obywateli. Jednak ze względu na problemy demograficzne na kontynencie i starzenie się społeczeństw, może dojść do sytuacji, w której Turcja w niedługim czasie po akcesji stanie się największym pod względem ludności państwem członkowskim z powodu wysokiego przyrostu naturalnego. Będzie to miało wpływ na podejmowanie decyzji w Radzie UE, ilość miejsc w Parlamencie Europejskim i rozdział m.in. unijnych środków budżetowych.

Według Słowacji należy też zwrócić uwagę na finansowe i gospodarcze konsekwencje ewentualnego wstąpienia do Unii Europejskiej skutkujące na całą Unię. Turcja jest krajem rolniczym. W żadnym z nowych członków Unii odsetek społeczeństwa zatrudniony w rolnictwie nie jest tak wysoki (33 proc.) tymczasem Wspólna Polityka Rolna pochłania prawie 46 proc. unijnego budżetu, a rolnicy są najbardziej dotowaną grupą społeczną. Turcja jest państwem biednym, PKB wynosi jedynie 26 proc. średniej unijnej. Po przystąpieniu do Unii, stałaby się największym odbiorcą pomocy finansowej z funduszy regionalnych, podczas gdy środki dla innych członków UE zostałaby proporcjonalnie zmniejszone. Istnieje też zagrożenie wielką migracją z Turcji (analitycy szacują ją na ok. 3 mln ludzi), co utrudni już obecnie nieefektywny proces integracji europejskiej. Należy też mieć świadomość istniejących problemów związanych z ewentualną akcesją Turcji do UE, a więc: zaburzenia stabilności wewnętrznej jak i zewnętrznej, która dla funkcjonowania Unii jest bardzo ważna a także pojawienie się niechęci społecznej wobec negatywnych konsekwencji integracji Turcji dla samej organizacji. Według Słowacji po wstąpieniu Turcji do struktur unijnych idei Unii i integracji może grozić zniszczenie. Wejście Turcji za ok. 15-20 lat z populacją wyższą niż w obecnie najbardziej zaludnionym kraju Unii – Niemczech – może spowodować rozłam pomiędzy krajami członkowskimi. Słowacja, jako niewielki kraj obawia się, że przystąpienie Turcji do UE będzie miało przede wszystkim konsekwencje polityczne, szczególnie dla procesów decyzyjnych, Turcja będzie bowiem pod względem liczby ludności jednym z największych, jeśli nie największym, członkiem UE. W konsekwencji największe państwa członkowskie UE będą miały większe możliwości zablokowania podjęcia niekorzystnych dla nich decyzji. Jeżeli jednak w całej Turcji zagwarantowane będzie poszanowanie litery prawa i praw człowieka, będzie ona mogłaby odgrywać rolę pomostu między cywilizacjami. W sytuacji, w której Turcja wprowadziłaby acquis communautaire do własnego systemu prawnego Słowacja nie będzie stała na drodze ewentualnej akcesji Turcji do Wspólnoty.

BIAŁORUŚ

Słowacja należy wraz z Polską do nieformalnej koalicji państw, które współdziałają na forum Unii Europejskiej w kształtowaniu elastycznej polityki nacisku na Białoruś. Działania na rzecz obrony praw człowieka w tym państwie i jego demokratyzacji, jako priorytet słowackiej polityki zagranicznej, są realizowane w ramach NATO i Unii Europejskiej, w stosunkach bilateralnych oraz we współpracy subregionalnej. W wymiarze sojuszniczym najważniejsze dla aktywizacji polityki słowackiej wobec Białorusi jest współdziałanie ze Stanami Zjednoczonymi. W relacjach dwustronnych z Białorusią Słowacja poszukuje możliwości rozwoju współpracy gospodarczej i kontaktów między społeczeństwami, przy jednoczesnej krytyce reżimu Łukaszenki i wspieraniu białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego. Istotną rolę na tym polu odgrywają słowackie organizacje pozarządowe. Słowacja może się przyczynić do wzmocnienia współpracy wielostronnej na rzecz Białorusi, zależy to jednak w dużej mierze od czynników wewnątrzpolitycznych.

UKRAINA

Stosunek Słowacji do Ukrainy jako nowego członka Unii Europejskiej nie jest tak wykrystalizowany jak Polski. Słowacka polityka zagraniczna, nie wytworzyła jednoznacznego stanowiska w sprawie rozszerzenia Unii na wschód, o Ukrainę. Wydaje się jednak że Słowacja reprezentuje poglądy zbliżone do polskich.

W interesie słowackiej racji stanu leży więc wspierania europejskiej i euroatlantyckiej orientacji Ukrainy.

Przełomem w stosunkach Słowacko-Ukraińskich było wprowadzenie w czerwcu 2001 roku wiz wjazdowych dla obywateli Ukrainy (praktycznie przed tym rokiem nie istniała współpraca międzynarodowa między tymi krajami) Był to swoisty katalizator prowadzony do zwiększenia częstotliwości kontaktów i wypracowania mechanizmów konsultacyjnych pomiędzy oboma państwami. Wyrazem zmiany w polityce słowackiej wobec Ukrainy było przyjęcie przez rząd w 2001 roku dokumentu „Główne cele i interesy Słowacji w Stosunkach z Ukrainą” w którym między innymi uznano zbliżenie Ukrainy do UE i NATO za jedne z czynników wzrostu bezpieczeństwa Słowacji oraz podkreślono konieczność wzmocnienia współpracy regionalnej i trans granicznej .

Pomimo postanowień zawartych w trakcie spotkań Grupy Wyszechradzkiej, a także spotkań przywódców politycznych obu państw trudno mówić o jasnej polityce Republiki Słowackiej odnośnie Ukrainy. Można mówić jedynie o ramowych założeniach polityki zagranicznej Słowacji, akceptujących przystąpienie Ukrainy do UE jako kraju demokratycznego.

Ukraina traktowana jest jako partner gospodarczy w szczególności dostawca gazu i ropy. A nie jako ważny partner polityczny.

Słowacka polityka zagraniczna ukierunkowania jest jednoznacznie w kierunku Bałkanów i stąd najwyraźniej brak jasno określonej polityki względem Ukrainy.

W stanowisku Słowacji można dostrzec uznanie roli Polski jako głównego orędownika w Unii Europejskiej spraw Ukraińskich. W związku z tym Słowacja ogranicza się do poparcia stanowiska Polski, a sama nie przejawia dużej aktywności w tej dziedzinie.

Stanowisko w kwestii dalszego rozszerzenia Unii Europejskiej przygotowali:

Katarzyna Kopańska
Oliwia Witewska
Malwina Jałmużna
Jarek Tempczyk
Mateusz Duda

Uchwała Nr 1

Grupy reprezentującej Republikę Słowacką

z dnia 10. 12. 2007r.

w sprawie: budżetu Unii Europejskiej na lata 2008 – 2013

§ 1

Konkurencyjność i spójność na rzecz wzrostu i zatrudnienia

1. zwiększenie środków przeznaczonych na niwelowanie różnic pomiędzy regionami oraz na wzrost i spójność gospodarczą

2. zagwarantowanie środków na tworzenie i modernizację infrastruktury publicznej (nacisk zostaje położony na infrastrukturę w zakresie transportu, środowiska naturalnego, kształcenia społeczeństwa oraz odnawianie obszarów miejskich)

3. dalsze wspieranie rozwoju gospodarki opartej na wiedzy poprzez inwestycje w usługi i treści elektroniczne, badania i rozwój oraz wspieranie konkurencyjności przedsiębiorstw i usług poprzez innowacje

§ 2

Zarządzanie zasobami naturalnymi i ochrona

1. zwiększenie środków na ochronę środowiska

2. wspieranie obszarów wiejskich w rozwijaniu ich potencjału gospodarczego

3. lepsza kontrola rybołówstwa (zwiększenie wydatków na Fundusz rybacki)

§ 3

Unia Europejska jako partner na arenie międzynarodowej

1. Zagwarantowanie środków na działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju (zajmującego się koordynowaniem i zacieśnianiem współpracy na rzecz rozwoju gospodarczego, kulturalnego i społecznego krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku)

2. Przeznaczanie środków na intensywną współpracę z państwami rozwijającymi się i państwami trzecimi (pomoc w osiąganiu spójności społecznej, rozwoju gospodarczego, propagowanie poszanowania praw człowieka i reform demokratycznych – wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, działania w zakresie stabilizacji)

3. pomoc humanitarna, żywnościowa dla państw trzecich

§ 4

Wolność, bezpieczeństwo i sprawiedliwość oraz obywatelstwo

1. największą ilość środków w tym sektorze powinno przeznaczyć się na współpracę mająca na celu sprawniejsze zarządzanie imigracją do UE. Zagwarantowane kwoty dla takich funduszy jak: Fundusz Granic Zewnętrznych, Europejski Fundusz Powrotu Imigrantów, Europejski Fundusz na rzecz Uchodźców.

2. ochrona konsumenta

3. zwalczanie przestępczości zorganizowanej i terroryzmu

4. umacnianie współpracy kulturalnej

Opracowały:

Aleksandra Dobkowska

Anna Górka

Justyna Gołębiewska

Monika Kolasa

Elwira Zadrożna

Uchwała Nr 2

Grupy reprezentującej Republikę Słowacką

z dnia 10. 12. 2007r.

W sprawie dalszego rozszerzenia Unii Europejskiej

§ 1

Ogólne zasady akcesji nowych członów w struktury Unii Europejskiej

1. Dalsze rozszerzanie struktur europejskich.

2. Reforma Unii Europejskiej w celu lepszej organizacji akcesji i integracji nowych państw członkowskich.

3. Ścisłe dostosowanie prawodawstwa państw członkowskich do wymogów Unii Europejskiej

§2

Akcesja Ukrainy

1. Uznanie Polski jako głównego orędownika w Unii Europejskiej do spraw Ukraińskich.

2. Republika Słowacka ogranicza się do poparcia stanowiska Polski, nie przejawia dużej aktywności w tej dziedzinie.

§ 3

Akcesja Turcji

1. Ograniczenie rozmów przed akcesyjnych z Republiką Turcji

2. Sprzeciw wobec akcesji Republiki Turcji w struktury Unii Europejskie dopóki nie zostanie wprowadzone acquis communautaire do systemu prawnego.

§4

Akcesja państw z rejony półwyspu bałkańskiego

1. Kontynuowanie rozmów przed akcesyjnych z Republiką Chorwacji

2. Rozpoczęcie w najbliższej przyszłości rozmów akcesyjnych z republikami: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Macedonii, Serbii.

3. Nieuznawanie Kosowa jako niepodległego państwa.

Opracowali:

Katarzyna Kopańska

Oliwia Witewska

Malwina Jałmużna

Jarek Tempczyk

Mateusz Duda